En eski kitaplar nedir? Dünyanın en eski kitabı hangisidir? Banliyö Kitap ekibi olarak sizler için dünyanın en eski kitaplarının neler olduğunu derledik.
En eski kitaplar
En eski kitaplar birçok kitapsever tarafından merak edilen konuların başında gelmektedir. Tarihte çok geniş bir coğrafyada farklı kültürden insanlara ait farklı farklı konularda kitaplara rastlanılmaktadır. Özellikle matbaanın icat edilmesinden önceki döneme ait el yazması eserlerin bazıları günümüze kadar gelmiştir ve çeşitli müzelerde sergilenmektedir. El yazması eserlerin büyük bir kısmını ise dini ve inanç temelli kitaplar oluşturmaktadır.
En eski kitapların bazıları şu şekilde listenebilir:
- Gılgamış Destanı: MÖ 2100-1200 civarı, Sümerler tarafından yazılan, Mezopotamya’nın en eski edebi eseri olarak kabul edilir.
- Mısır Kitapları (Ölümden Sonra Hayat): MÖ 1550-1070 civarı, Mısır’da ölülerin yaşam sonrası yolculuğunu anlatan metinlerdir.
- Papirüs Ebers: MÖ 16. yüzyıl, Antik Mısır tıbbıyla ilgili, dünyanın en eski tıp kitabı olarak kabul edilen bir papirüs.
- Rigveda: MÖ 1500-1200 civarı, Hindistan’da Vedik dönemin bir parçası olarak ortaya çıkan en eski Sanskrit metinlerinden biri.
- Kitab-ı Mukaddes (Eski Ahit): MÖ 1200-100 civarı, Yahudi ve Hristiyan dini metinleri arasında yer alan en eski ve kutsal metinlerden biri.
- Çin İncil Fragmanları: MÖ 5. yüzyıl, Çin’de yazılmış, Taoizm ve Konfüçyüsçülüğe dair bilgiler içeren önemli metinler.
- Ölü Deniz Parşömenleri: M.Ö. 2. yüzyıldan kalma ve İbranice İncil’in parçalarını içeren bu parşömenler, 1947 yılında Kudüs’ün yakınında keşfedilmiştir.
- Kuran’ın İlk Mushafları: M.S. 7. yüzyıldan kalma ve Kuran’ın tamamını veya bir kısmını içeren bu mushaflar, İslam tarihi için büyük önem taşımaktadır.
- Uruk Tabletleri: M.Ö. 3200 civarına tarihlenen ve Sümer uygarlığına ait yazıları içeren bu tabletler, bilinen en eski yazılı metinler arasındadır.
- Mısır Ölüler Kitabı: M.Ö. 1550 civarına tarihlenen ve ölen kişinin ruhunun ahirette yolculuğunu anlatan bu kitap, hiyerogliflerle yazılmıştır.
- Bhagavad Gita: M.Ö. 800 civarına tarihlenen ve Hinduizm’in kutsal metinlerinden biri olan Bhagavad Gita, Sanskritçe yazılmıştır.
- Elmas Sutra: M.S. 864 yılında basılan ve Budizmin kutsal metinlerinden biri olan Elmas Sutra, bilinen en eski basılı kitaptır.
- Gutenberg İncili: 1450 yılında basılan ve Avrupa’da seri üretimle basılan ilk kitap olan Gutenberg İncili, matbaacılığın gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır.
En eski kitaplar hakkında temel olarak en çok bilinenleri bunlardır. Kitapseverlerin en çok merak ettiği diğer konu ise dünyanın en eski kitabı sorudur.
Dünyanın en eski kitabı
Dünyanın en eski kitabı olarak basılı kitaplar arasında olan Elmas Sutra isimli kitap gösterilmektedir. Milattan sonra 864 yılında basıldığı değerlendirilen kitap Budizmin kutsal metinlerini içermektedir.
Fakat burada altı çizilmelidir ki, dünyanın en eski kitabı konusunda kesin bir hükme asla varılamamıştır. Birçok farklı kaynakta dünyanın en eski kitabı olarak çeşitli eserler gösterilmektedir. Buradaki temel fark ise Elmas Sutra’nın basılı kitaplar arasında olması ve el yazması eserlerin dışında kategori edilmesidir.